آشنایی و تسلط به ابزارهای مختلف در بازار بورس، یکی از الزامات مهم در روند معاملات است. معامله‌گران موفق معمولا با استفاده از ابزارها، سودهای قابل توجهی را کسب می‌کنند. واگرایی یکی از تکنیک‌ها و ابزارهای پرطرفدار در بین تحلیل‌گران است. بسیاری از تحلیل‌گران با استفاده از تشخیص واگرایی در سهم‌های گوناگون، سیگنال بورسی دریافت می‌کنند. در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که واگرایی چیست و چه انواعی دارد؟
واگرایی چیست؟
واگرایی یکی از ابزارهای تحلیلی در بازار بورس است که با استفاده از آن می‌توان تغییر جهت روند سهم در بازار را تشخیص داد. واگرایی دارای انواع مختلفی است. واگرایی در اصل ماحصل تضاد حرکتی میان نمودار قیمتی سهم و اندیکاتور است. به عبارت دیگر، واگرایی اغلب در انتهای روند نزولی به وجود آمده و به معنی تمایل سهم برای تغییر جهت است. یکی از کاربردهای واگرایی در بازار بورس، شناسایی قیمت و سطوح حساس در روند معاملات سهم است. برای تشخیص واگرایی باید از اندیکاتورهای مختلف استفاده کنید. اندیکاتورMACD یکی از بهترین اندیکاتورها برای تشخیص واگرایی است. دقت داشته باشید که برای این امر، می‌توانید از سایر اندیکاتورها مانند RSI ، CCI و … استفاده کنید.
انواع واگرایی در بازار بورس
در این قسمت بررسی می‌کنیم که انواع واگرایی چیست و هر یک چه ویژگی‌هایی دارند:
واگرایی معمولی
واگرایی معمولی حاصل تناقض رفتاری بین نمودار قیمت و اندیکاتور در یک سهم است. دراین وضعیت، روند حرکت اندیکاتور با نمودار قیمتی سهم در خلاف جهت یکدیگر است. بعد از وقوع واگرایی معمولی، قیمت تغییر جهت می‌دهد. این واگرایی با نماد RD مشخص می‌شود که مخفف عبارت Regular Divergence است. واگرایی معمولی به دو دسته واگرایی مثبت و منفی تقسیم می‌شود.
واگرایی معمولی مثبت در کف‌ها به وجود می‌آید. روند حرکت قیمت در این وضعیت نزولی است، در صورتی که اندیکاتور روند صعودی تشکیل می‌دهد که در نتیجه واگرایی معمولی مثبت به وجود می‌آید. واگرایی معمولی منفی هم در انتهای یک حرکت صعودی و در سقف قیمتی تشکیل می‌شود. در این وضعیت، روند حرکتی قیمت صعودی بوده ولی اندیکاتور رفتار نزولی به خود می‌گیرد که در نهایت واگرایی معمولی منفی به وجود می‌آید.
واگرایی مخفی
در پاسخ به سوال واگرایی چیست با انواع مختلفی برخورد می‌کنیم که یکی از آن‌ها واگرایی مخفی نام دارد. واگرایی مخفی هنگامی رخ می‌دهد که قیمت سهم در حال اصلاح بوده و این روند ادامه‌دار باشد. نحوه عملکرد واگرایی مخفی بر خلاف واگرایی معمولی است چرا که در روند نزولی سهم با قله‌ها و در روند نزولی با دره‌ها، می‌توان واگرایی مخفی را در سهم تشخیص داد. این نوع واگرایی با نماد HD مشخص می‌شود که مخفف عبارت Hidden Divergenceاست. واگرایی مخفی به دو دسته واگرایی مثبت و منفی تقسیم‌بندی می‌شود.
واگرایی مخفی مثبت همیشه در انتهای روند صعودی سهم ایجاد می‌شود. روند حرکت اندیکاتور در این شرایط نزولی است ولی روند حرکتی نمودار قیمت سهم صعودی خواهد بود که در نهایت منجر به تشکیل واگرایی مخفی مثبت خواهد شد. واگرایی مخفی منفی بر خلاف واگرایی مخفی مثبت در انتهای روند نزولی سهم تشکیل می‌شود. برای تشخیص این نوع واگرایی در نمودار سهم، باید به تشکیل سقف‌ها در روند نزولی سهم دقت داشته باشید.
واگرایی زمانی
در واگرایی زمانی باز شاهد تضاد حرکتی نمودار قیمت سهم با اندیکاتور هستیم اما ویژگی بارز این نوع واگرایی چیست؟ در واگرایی زمانی نیازی به ارزیابی رفتار اندیکاتور نخواهیم داشت، نکته مهم در این واگرایی، بررسی اصلاح روند در سهم است. واگرایی زمانی به دو دسته واگرایی معمولی و هوشمند تقسیم‌بندی می‌شود. «فیبوناچی زمانی» یکی از بهترین ابزارها برای تشخیص این نوع واگرایی در بازار بورس است. تفاوت میان واگرایی زمانی معمولی و هوشمند در جدول زیر قایل بررسی است.
|
انواع واگرایی زمانی |
ویژگی واگرایی |
نکات مهم |
نوع پیش بینی |
|
واگرایی زمانی معمولی |
تعداد کندل‌های فاز اصلاح بیشتر از تعداد کندل‌های روند گام قبلی است |
تمایلی به تغییر جهت روند در بازار وجود ندارد |
ادامه روند قبلی |
|
واگرایی زمانی هوشمند |
تعداد کندل‌های فاز اصلاح کمتر از تعداد کندل‌های روند گام قبلی است |
مقدار درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است |
ادامه روند قبلی |
فیلتر واگرایی در بازار بورس
همان‌طور که می‌دانید، فیلترنویسی یکی از بهترین تکنیک‌های معملاتی در بین معامله‌گران است. سرمایه‌گذاران با استفاده از غلم فیلتر نویسی، می‌توانند مشخصات سهم‌های مختلف را به صورت لحظه‌ای مشاهده و ارزیابی کنند. در نظر داشته باشید که فرایند تشخیص واگرایی هم از طریق فیلترنویسی امکان‌پذیر است. برای تشخیص واگرایی می‌توانید از فیلترهای تعریف شده، در سایت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی tsetmc.com استفاده کنید. این فیلترها، سهم‌هایی که دارای پتانسیل ایجاد واگرایی دارند را به صورت هم‌زمان نمایش می‌دهند.
کلام آخر
بازار بورس یکی از بهترین بسترهای سرمایه‌گذاری در کشور است. تقریبا تمام افراد بدون هیچ محدودیتی در این بازار فعالیت می‌کنند. یکی از مولفه‌ها مهم سرمایه‌گذاری مطمئن در این بازار، آشنایی و آگاهی از ابزارهای مختلف است. «واگرایی» یکی از روش‌های تشخیص موقعیت‌های مناسب برای ورود به سهم است. واگرایی از انواع مختلفی تشکیل شده است و تحلیل‌گران بنا به اهداف و استراتژی‌های خود، از این روش‌ها برای کسب سود در بازار بورس استفاده می‌کنند. در این مقاله بررسی کردیم که واگرایی چیست و انواع مختلف آن چه ویژگی‌هایی دارند و چه نکاتی را به معامله‌گران گوشزد می‌کنند؟
