تخت سلیمان نماد شکوه و عظمت تمدن آذربایجان : در 15 کیلومتری کوه هاچا داغی (بلقیس)قسمت جنوب شرقی ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی، در روستایی تاریخی، بنایی باستانی و تاریخی نصرت آباد قرار گرفته به اسم تخت سلیمان. این آثار تاریخی باشکوه نشان دهنده تاریخ و فرهنگ دیرینه آذربایجانیان است که با رد شدن از هزاران سال تا به حالا، شکوه و جلال خود را همچنان نشان میدهد. تخت سلیمان دوازده هکتاری، از هر چهار طرف خود مقابل دریاچه قرار گرفته که از آب این دریاچه برای آبیاری کردن باغ ها و مزرعه های کنار تخت سلیمان استفاده میکنند. در طی این سالها که تخت سلیمان همچنان استوار و محکم سرجای خود ایستاده، باستان شناسان توانسته اند نشانه هایی را پیدا کنند که نشان دهنده قدمت تخت سلیمان است، تخت سلیمان برای زمان پیش از میلاد تا قرن 11ام هجری قمری میباشد. تخت سلیمان نماد شکوه و عظمت تمدن آذربایجان بوده که سالانه پذیرای بسیاری از مسافران و توریست های تور آذربایجان  میباشد. 

تخت سلیمان

تخت سلیمان نماد شکوه و عظمت تمدن آذربایجان در دوره ساسانی ها


در زمان ساسانی ها تخت سلیمان بهترین دوران خود را داشته چرا که از آن به عنوان یک آتشکده آذرگشسب برای 7قرن استفاده کرده بودند که نشان دهنده قدرتمند بودن آیین زرتشت میباشد. سالها بعد، بعد از تمام شدن جنگ جهانی دوم، پروفسوری به اسم اشمیت وارد ایران شده و بعد از کاوش هایی در این مکان انجام داد، متوجه 8ستون و کمی گچبری و کاشی کاری های بدست آمده شد که در آخر پی برد که این مکان متعلق به دوران ایلخانی میباشد. بعد از گذشتن از این خبر، کاوش های بیشتری در این مکان انجام شد و در نتیجه کاوشگران توانستند دریابند که این مکان در 5دوره تاریخی دوره اول و دوم آریایی، دوره اشكانیان که دارای 5 قبرستان و خشت و سفال های گوناگون بوده ، سومین دوره از چهارمین هخامنشی، دوره ساسانیان كه در این زمان آتشكده آذرگشسب ساخته شده و همچنان پابرجا مانده است و  آخرین دوره یعنی دوره ایلخانیان که زمان آجرکاری و تعمیر کامل تخت سلیمان بوده است. البته در زمان کاوش های بسیار، آثار باستانی از زمان خلیفه های عباسی، زمان سلجوقیان و چادر نشین هایی که در اتاق های خود اجاق درست میکردند نیز پیدا شده است. در چهارمین سال از کاوش های فراوان، سه تکه سنگ نقاشی شده که روی هر کدام از آنها نحوه گردش آفتاب و یا صلیب شکسته شده نقش بسته بود و این نشان دهنده معروفیت تخت سلیمان نماد شکوه و عظمت تمدن آذربایجان مقابل آلمانی ها بوده. آنقدر تخت سلیمان برای آلمانی ها مهم بوده که 3روز این منطقه جشن گرفتند.  ‏

تخت سلیمان
کمرنگ شدن تخت سلیمان نگین آذربایجان ‏


بعد از انقلاب، سال 1372 کاوش ها در تخت سلیمان کمتر و کمتر شد و بیشتر کارشناسان میراث فرهنگی تلاش کردند تا این نماد شکوه و عظمت تمدن آذربایجان را زنده نگه داشته و مرمرت کنند. همینطور هم شد و اکنون تخت سلیمان از کارگاه های میراث فرهنگی میباشد که در آذربایجان شرقی فعالیت میکند. به خاطر وجود آثار باستانی بسیار از دوره ساسانیان که برج و باروی ایوان خسرو بوده، همینطور قسمت باقی مانده از قصرهای ایخانی، آتشکده باشکوه آذرگشسب و معبد زیبای آناهیتا تخت سلیمان نماد شکوه و عظمت تمدن آذربایجان ‏را 4امین آثار باستانی کشور را در سال 1328 در لیست میراث فرهنگی یونسکو ثبت کردند. 

تخت سلیمان

دریاچه مرموز تخت سلیمان تکاب

در مرکز محوطه ی باستانی تخت سلیمان دریاچه ای وجود دارد که همچون قلب تپنده ی این مجموعه و به عنوان یکی از عوامل اصلی استقرار شهر در دوره‌های مختلف تاریخی به شمار می رود. این دریاچه همواره در مباحث زمین‌شناسی، باستان‌شناسی، اسطوره‌ای و مذهبی مورد مطالعه ی کارشناسان بوده و گمانه زنی هایی در رابطه با آن صورت گرفته است و امروز توجه ما را به سوی خود جلب می کند...

تخت سلیمان

شهری پر از گنج در اعماق دریاچه تخت سلیمان تکاب

افسانه های این دریاچه ی پر رمز و راز یکی دوتا نیستند. داستان های زیادی در بسیاری محافل بر سر زبان هاست که این پدیده را بسیار پیچیده تر از یک دریاچه ی معمولی نشان می دهد. مشهورترین افسانه وجود گنج های بیشمار در اعماق دریاچه است. گنج هایی با ارزش بی پایان که در طول تاریخ به دریاچه انداخته شده و پنهان شده اند. داستان هایی که بسیاری را به سوی این دریاچه کشانده است اما باید توجه داشت که دسترسی به گنجی این چنینی چندان بی خطر به نظر نمی رسد.

این شهر افسانه ای در زیر دریاچه، اشیاء بسیاری را در خود جای داده است که نشانه هایی از آنها وجود دارد. جالب است بدانید در هیچ یک از ادوار تاریخی نشانی از پیدا شدن این گنجینه ها وجود ندارد و با توجه به در دسترس نبودن عمق دریاچه و عدم جستجوی مناسب می توان انتظار داشت که هنوز هم بتوان نشانی از آن پیدا کرد.

تخت سلیمان
۱- گنجینه کوروش در دریاچه تخت سلیمان

شاید دورترین واقعه ی تاریخی که اشاره به وجود اشیاء قیمتی در دریاچه تخت سلیمان دارد مربوط به دوران كورش كبير پادشاه هخامنشي باشد. گفته می شود که در سال ۵۴۷ قبل از میلاد، این پادشاه مقتدر پس از غلبه بر پادشاه ليديه به نام كروسوس، وی را به ایران آورد و در محلی به نام بارن در نزدیکی همدان امروزی سکنی داد.

كروسوس پادشاهی غنی به شمار می آمد که هنوز هم در تاريخ جهان به ثروتمند بودن مشهور است و ساکنان اروپا، اشخاص بسيار غنی و ثروتمند را به كروسوس تشبيه مي كنند. او اولين پادشاهي بود كه ضرب سکه را رواج داد و اموال بسیاری را برای خود اندوخت. به هنگام آوردن وی به ایران، کوروش خزانه اشياء قيمتي او گرفت و به عنوان نذر در آب درياچه مقدس تخت سلیمان انداخت.

تخت سلیمان

 ۲- گنجینه اشکانی در دریاچه تخت سلیمان

در اسناد تاریخی روایات و گفته هایی در مورد جنگ هاي بين امپراتوري روم و پادشاهي اشكاني وجود دارد. یکی از این گفته ها که در تاريخ روم، مصر و جهان با عنوان داستان تاريخي كلئوپاترا و آنتوني شناخته می شود قصه ی جالبی را روایت می کند. در این داستان آمده است که سردار رومي به نام آنتونيو، در سال ۳۶ قبل از ميلاد قلعه تخت سلیمان که در آن زمان، گنزک خوانده می شد را محاصره نمود. در میان این محاصره و کشمکش هایی که در طول آن به وجود آمد، نگهبانان آتشكده مقدس، در زمان احساس خطر و وجود امكان سقوط قلعه اشياء قيمتي موجود در آتشكده و معبد را به داخل درياچه تخت سلیمان مي انداختند تا هم کسی به آنها دسترسی نداشته باشد و هم نذری برای حفظ آنها از دشمن به شمار آید.

تخت سلیمان

۳- گنجینه ساسانی در دریاچه تخت سلیمان

خسرو پرویز پادشاه ساسانی با هراكليوس پادشاه روم همواره در جنگ بود. نيروهاي روم شرقي پس از کشمکش ها و جنگ های بسیار توانستند قلعه تخت سليمان را در ۶۲۴ میلادی تصرف کنند. پیش از تصرف کامل تخت سلیمان، نذورات و گنج های موجود در آتشکده، توسط موبدان به دریاچه تخت سلیمان ریخته شد تا دشمن به آنها دسترسی پیدا نکند.

موبدان زرتشتي معتقدند اين درياچه متعلق به الهه آب ها به نام ناهيد یا آناهیتا می باشد و ريختن اشياء نذري به داخل آن کاری مرسوم بوده است. این کار به منظور حفظ اين اشياء به وسيله صاحب آن و امری جایز تلقي مي شد.

با وقوع جنگ هاي ایرانیان و اعراب در صدر اسلام و اشغال ایران، نیروهای خلیفه دوم توانستند قلعه را محاصره کنند. در آن زمان نیز بعيد نيست كه گنج ها و نذوراتی را به دریاچه ریخته باشند.

تخت سلیمان

۴- انگشتر سلیمان نبی در دریاچه تخت سلیمان

بحث برانگیز ترین گنجی که ممکن است در کف دریاچه تخت سلیمان وجود داشته باشد انگشتر حضرت سلیمان می باشد. براساس باورهایی عامیانه، کل مجموعه ی تخت سلیمان توسط نیروهایی ماورایی ساخته شده است که از حضرت سلیمان فرمان می بردند. وی انگشتری در دست داشت که تمام قدرت خود را از آن می گرفت. داستانی وجود دارد که می گوید شیطان توانست به انگشتر دست پیدا کند و آن را به درون دریاچه بیاندازد تا بتواند بر تخت سلیمان تکیه زند. پس از این واقعه شیطان با ظاهر سلیمان بر تخت نشست و فرمانروایی کرد. برخی بر این باورند که سلیمان نبی هرگز به این انگشتر دست پیدا نکرد اما تعابیر دیگری در این میان آورده شده است که می گوید سلیمان توانست انگشتر را از شکم یک ماهی که آن را خورده بود بیرون آورد و شیطان را شکست دهد.